شرح خدمات در حوزه ی استقرار و ارزیابی سیستم های نگهداری و تعمیرات
- تدوین شناسنامه فنی و دستورالعمل های استاندارد نگهداری و تعمیرات به همراه برنامه زمانی بازرسی
- ممیزی و کنترل کیفی مستندات فنی و در صورت نیاز انجام اصلاحات لازم براساس اصول نگهداری و تعمیرات
- تدوین شاخص های ارزیابی عملکرد نگهداری و تعمیرات و پایش آن ها
- اولویت بندی ماشین آلات با توجه به شاخص های موثر بر عملکرد تولید، تعمیرات، ایمنی، زیست محیطی و …
- تجزیه و تحلیل توقفات و ارائه نقشه راه جهت کاهش موثر آن ها
- تجزیه و تحلیل علل ریشه ای خرابی در تجهیزات و ارائه راه حلی به منظور پیشگیری از تکرار آن ها
- ممیزی برنامه نگهداری و تعمیرات و معرفی نقاط بهبود
- مشاوره در زمینه انتخاب و پیاده سازی نرم افزار نگهداری و تعمیرات و ارائه شاخص هایی جهت ارزیابی و اثر بخشی آن ها
مراحل پیاده سازی استراتژی نت
مفاهیم و تعاریف نگهداری و تعمیرات
۱) نگهداری (Maintenance)
نگهداری به مجموعهای از فعالیتها اطلاق میشود که به طور معمول به صورت برنامهریزی شده انجام میشود. هدف نگهداری، جلوگیری از وقوع خرابیهای ناگهانی در ماشینآلات و تجهیزات است. این عملیات باعث افزایش قابلیت اطمینان و دسترسی به ماشینآلات میشود. نگهداری دارای اهمیت ویژهای است و تمام تلاشها به منظور تقویت آن انجام میشود.
۲) تعمیرات (Repair)
تعمیرات شامل مجموعهای از فعالیتها میشود که روی یک سیستم یا وسیلهای که دچار خرابی یا از کار افتادگی شده است، انجام میشود. هدف اصلی تعمیرات، بازگرداندن آن به حالت آماده و قابل بهرهبرداری برای انجام وظیفهای که به آن محول شده است، میباشد.
۳) نگهداری و تعمیرات (نت)
نگهداری و تعمیرات (نت) به مجموعهای از فعالیتها اطلاق میشود که باعث افزایش طول عمر مفید دستگاهها، ماشینآلات و کاهش مصرف قطعات یدکی، انرژی و هزینه میشود. این عملیات همچنین باعث افزایش کارایی و بهرهوری عملی ماشینآلات میشود.
معرفی انواع روش های نگهداری و تعمیرات
به طور کلی روشهای نگهداری و تعمیرات که امروزه مورد استفاده قرار میگیرند به 4 نوع تقسیم میشوند:
واکنشی (Reactive)
پیشگیرانه (Preventive)
پیش بینانه (Predictive)
قابلیت اطمینان (Reliability)
سیر تحول این روشها در طول سالهای اخیر تغییرات زیادی داشته است. در ابتدا پس از وقوع خرابی به سراغ تعمیر آن میرفتند (Reactive).
در واقع در نگهداری و تعمیرات با رویکرد Run to Failure ، به دستگاه اجازه داده می شود که تا زمان خرابی کار کند.
هزینه های نگهداری و تعمیرات در مقایسه با روش های دیگر بالا بوده و همچنین منجر به خرابی ثانویه در دستگاه می شود (یاتاقان و شفت ممکن است بدلیل خرابی بیرینگ، آسیب ببینند)
عدم وجود ایمنی، کاهش میزان تولید، هزینه قابل توجه ناشی از خرید و انبارش قطعات یدکی و هزینه نیروی انسانی صرف شده جهت تعمیرات، فقط برخی از معایب قابل توجهی است که از این نگرش حاصل می شود.
این روش هنوز هم در بسیاری از صنایع به میزان قابل توجهی متداول است چرا که هیچ هزینه ای صرف اقداماتی نظیر بازرسی و پایش تجهیزات نمی شود. از سوی دیگر مهم ترین علت تمایل مدیران صنایع به این روش نگهداری و تعمیرات اینست که، تجهیزات جهت انجام بازرسی یا تعمیرات دوره ای، متوقف نشده و همیشه در اختیار واحد تولید قرار دارند.اگرچه این روش در گذشته بیشتر رایج بوده اما، حتی امروزه می توان تصمیم اقتصادی صحیحی گرفت و از این شیوه جهت نگهداری و تعمیرات برخی از ماشین های کم اهمیت خط تولید استفاده کرد.
با توجه به معایب و هزینه های قابل توجهی که روش نگهداری و تعمیرات Break down داشت، به تدریج نگرشی جدیدتر جای آنرا گرفت که از آن با عنوان نگهداری و تعمیرات مبتنی بر زمان یا تقویمی یاد می شود. فلسفه روش نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا Preventive Maintenance اینست که تعمیرات در یک زمان معین برای کلیه تجهیزات برنامه ریزی شود.
در گذشته نگرش متخصصین نگهداری و تعمیرات به این صورت بود که عمر یک ماشین محدود بوده و احتمال خرابی با افزایش سن دستگاه افزایش می یابد، بنابراین ما قبل از بروز خرابی، تعمیر را انجام می دهیم و در نتیجه از خرابی آن جلوگیری و باعث افزایش عمر یا کارکرد آن می شویم.
(نمودار پتانسیل خرابی با توجه به میزان کارکرد تجهیز)
حال چالش در این روش، برآورد عمر تجهیز و سپس انجام تعمیرات اساسی قبل از خرابی است :
- اگر بازه زمانی تعمیرات دوره ای تجهیزات طولانی باشد، ممکن است قبل از موعد مقرر، دستگاه خراب شود.
- اگر بازه زمانی تعمیرات دوره ای تجهیزات کوتاه باشد، منجر به توقفات بیشتر، کاهش تولید و همچنین افزایش هزینه قطعات یدکی مصرفی می شود.
حال سوال اینجاست آیا برنامه ریزی نت برای کلیه تجهیزات خط تولید یکسان است؟
چندین سال پیش، مطالعاتی در خصوص نحوه تغییر خرابی با گذشت زمان توسط شرکت هواپیمایی یونایتد، صورت گرفت که دو واقعیت مهم از این تحقیق بدست آمد:
نکته اول اینکه منحنی همیشه به شکل وان حمام که تاکنون ترسیم شده، جامعیت ندارد.
- خرابی خبر نمی کند: نتایج بررسی های انجام شده بر روی جامعه ی خرابی ها در مطالعه مذکور 89% خرابی ها تصادفی و به عمر تجهیز وابسته نمی باشد.
متاسفانه علی رغم انجام تعمیرات اساسی، همچنان خرابی و توقفات ناخواسته مشاهده می شود، چرا که:
- وقتی تجهیزات عیبی نداشته و سالمند، اغلب “تعمیر” می شوند.
- تعمیرات (بی کیفیت) اغلب باعث آسیب بیشتر به تجهیز می شود.
- هنوز هم توقفات “برنامه ریزی نشده” وجود دارد.
- برنامه نت برای همه ماشین ها یکسان بوده و متناسب با حالات خرابی نیست.
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا (PM) Preventive maintenance and repairs یک استراتژی نگهداری و تعمیرات منظم، قبل از وقوع خرابی تجهیزات است.
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM یکی از اولین واکنش ها به افزایش هزینه های نگهداری و تعمیرات بود. کارخانه داران دریافتند که سرمایه گذاری در امور نگهداری و تعمیرات مقرون به صرفه تر از تعویض و تعمیر مداوم تجهیزات است.
برنامه ریزی نگهداری پیشگیرانه چطور به افزایش تولید کمک می کند ؟
- عملکرد مستمر خط تولید: با اجرای نت پیشگیرانه، تعداد خرابیها و توقفات ناگهانی خط تولید کاهش یافته و منجر به افزایش میزان تولید می شود.
- افزایش بهره وری: تجهیزاتی که بر اساس برنامه ریزی نگهداری پیشگیرانه تعمیر میشوند، به صورت بهینهتر و با کمترین مشکلات عمل میکنند که میتواند بهرهوری خط تولید را افزایش دهد.
- کاهش تعداد و هزینه تعمیرات اضطراری: اجرای برنامه ریزی نگهداری پیشگیرانه باعث کاهش هزینههای تعمیراتی میشود، زیرا در این روش به جای تعمیرات بعد از خرابی، تجهیزات به صورت دورهای تعمیر شده و خرابیهای ناگهانی و فاجعه آمیز کاهش مییابد.
- ایجاد محیط کار ایمن برای کارکنان: اجرای برنامه ریزی نگهداری پیشگیرانه باعث کاهش خطرات احتمالی برای کارکنان و تجهیزات میشود.
معایب نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM
۱. محدودیتهای بودجهای
به طور سنتی، هزینه اجرای راهکارهای پیشرفته و دییجتالی نگهداشت به قدری بالا است که برای کسبوکارها و واحدهای تولیدی کوچک چندان به صرفه نیست. از راهکارهای نرمافزاری با قیمت بالا گرفته تا تخصیص نفر-ساعتهای بالا برای انجام وظایف، پیادهسازی نت پیشگیرانه اغلب یک راه حل لوکس در نظر گرفته میشود. با این حال، در سالهای اخیر با تحولات فناوری رخ داده روز به روز این هدف در دسترستر است و هزینههای پیادهسازی برنامه PM پایینتر آمده است.
۲. نیازمندی به منابع بیشتر
برنامه نت پیشگیرانه از آنجا که به مراحل بیشتری نیاز دارد تا در طول سال اجرا شود، سازمانهایی که این استراتژی را پیادهسازی میکنند برای اجرای آن به پرسنل بیشتر، قطعات بیشتر و بودجهٔ ماهیانه بیشتری نیاز خواهند داشت. و به همین خاطر بسته به پیچیدگی سازمان، ممکن است مجبور شوید PM را فقط برای داراییهای حیاتی یا مهم خود پیاده کنید.
۳. به زمان زیادی نیاز دارد
شرکتهایی که به فلسفه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه روی می آورند، گاهی اوقات احساس میکنند که در حال انجام کارهای بیشتری هستند و واقعیت هم همین است! صرف زمان برای بازرسی تجهیزات پیچیده، که شامل چندین جزء است، میتواند خسته کننده باشد. حتی کسبوکارهایی که ماشینآلات پیچیده نیز ندارند، ممکن است در ابتدا نسبت به انجام وظایف معمولتر احساس مقاومت کنند.
۴. سازماندهی آن مشکل است
همانطور که قبلا ذکر شد، توسعه یک برنامه PM بدون داشتن سیستم سازمانی فاجعهبار خواهد بود. با وجود صدها یا هزاران تجهیز مورد نگهداشت، هیچ تیم مدیریتی نمیتواند تنها به حافظه پرسنل خود یا فرمهای کاغذی اتکا کند. لذا برای اجرای نت پیشگیرانه هیچ راهی جز استفاده از یک نرم افزار نگهداری و تعمیرات کارآمد که امکانات آن پاسخگوی نیازهای امروز و فردای ما باشد، وجود ندارد.
سوالات متداول
بر اساس یک سری از شاخص های (KPI) بین المللی
شاخصهای عملکردی در نت را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:اول، مواردی که تأثیر مدیریت نگهداری و تعمیر مناسب را در عملکرد کلی کسب و کار نشان میدهند.
دوم، مواردی که به قابلیت اطمینان و در دسترس بودن دارایی ها ارتباط دارند.از این رو، ما میتوانیم KPIهای MTBF، MTTR، OEE را برای مدیریت نگهداری و تعمیرات بکار بگیریم.
یکی دیگر از شاخص های عملکرد کلیدی نگهداری تعمیراتِ شناخته شده،شاخص MTBF است که قابلیت اطمینان را اندازهگیری میکند. خرابیهای تصادفی (غیربرنامهریزی شده) و خرابیهایی که در این شاخص مدنظر قرار میگیرند، ناشی از خرابیهای گسترده ای که دارایی را از چرخه تولید خارج میکنند، هستند. خرابیهایی که منجر به توقف دارایی نمیشوند برای این شاخص در نظر گرفته نمیشود.
از آنجایی که شاخص MTBF در نهایت زمان سپری شده بین هر خرابی را در نظر میگیرد، در زمان (ساعت، روز، هفته یا ماه) نیز اندازهگیری میشود. هر چه MTBF طولانیتر باشد، دارایی قابل اعتمادتر است – برخلاف MTTR که باید کمترین مقدار ممکن را داشته باشد.
MTTR که مخفف Mean Time to Repair است، یکی دیگر از شاخص های عملکرد کلیدی تعمیر و نگهداری رایج است. میتوان آن را برای یک دارایی، یک ماشین، یک جزء واحد یا یک سیستم کامل اعمال کرد. MTTR زمانی را در نظر میگیرد که تیم شما برای مداخله یا انجام تعمیرات اصلاحی پس از وقوع یک خرابی لازم دارد.
برخلاف MTBF ، شما باید کمترین MTTR ممکن را به دست آورید. این شاخص، به عنوان محرکی برای تصمیمگیریهایی عمل میکند که منجر به حداکثر سود و حداقل ریسک میشود. برای محاسبه MTTR، باید کل زمان صرف شده برای تعمیرات پس از هر خرابی در یک دوره زمانی مشخص را در نظر بگیرید. پس از دریافت پاسخ، آن را بر تعداد خرابیهای گزارش شده در همان بازه زمانی تقسیم کنید.
به این ترتیب، میتوانید مدت زمانی (دوباره بر حسب ساعت، روز، هفته یا ماه) که یک دارایی معین از کار افتاده است را تخمین بزنید و همچنین برنامهای را برای جلوگیری از تکرار خرابیها تعیین کنید. استاندارد جهانی مانند MTBF که مناسب هر صنعت و هر نوع تجهیزاتی باشد وجود ندارد. با این حال، باید برای کاهش آن تا حد امکان تلاش کنید.
OEE یکی از مهم ترین KPI ها در تعمیر و نگهداری است. این شاخص اثربخشی کلی شرکت را اندازه میگیرد که به شما امکان میدهد تعیین کنید که آیا فرآیندهایی که ایجاد کردهاید کارآمد هستند یا خیر. یکی از مزایای محاسبه OEE، یافتن تعداد دفعاتی است که دارایی ها برای کار در دسترس هستند. فرمول بسیار ساده است. برای محاسبه OEE، در دسترس بودن، عملکرد و کیفیت را ضرب کنید. همانطور که قبلا اشاره کردیم، براساس زمان خرابی و زمان کار، در دسترس بودن دارایی را مشخص میکنیم. عملکرد نیز با مقایسه تولید فعلی با پیشبینیها محاسبه میشود. در نهایت، کیفیت از کل تولید منهای تولید معیوب در یک نمونه معین حاصل میشود.
درخواست مشاوره تدوین استراتژی نگهداری و تعمیرات
فقط کافی است اطلاعات خود را وارد کنید تا کارشناسان ما در کمترین زمان ممکن با شما تماس بگیرند